در ایران، گچ کاری به عنوان یکی از مراحل اساسی ساختمان‌سازی سابقه‌ی طولانی دارد. از انقلاب صنعتی تا به امروز، گچ به عنوان یک ماده ساختمانی بسیار معمول و پرکاربرد به‌شمار می‌رفته است. با این حال، این صنعت نیز نیاز به بروزرسانی و اصلاح فرآیندهای خود داشته و دارد. در دنیای مدرن، فناوری‌های جدیدی مانند گچ پلیمری و دستگاه گچ پاش به کمک صنعت ساختمانی آمده‌اند. این مواد نه تنها از مشکل ضایعات کار جلوگیری می‌کنند بلکه باعث افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها نیز می‌شوند. در ادامه ، به معرفی و بررسی مزایای گچ پلیمری و فناوری‌های جدید در صنعت گچ کاری خواهیم پرداخت.
کاربرد گچ پلیمری - پاششی
گچ‌های پاششی یا گچ‌های پلیمری یک نوع ارتقاء‌یافته از گچ‌های معمولی هستند که با اضافه کردن افزودنی‌های پلیمری، پرلیت، اسید سیتریک و آهک هیدراته به ترکیب گچ معمولی تولید می‌شوند. این افزودنی‌ها به ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی گچ افزوده و گچ را تقویت می‌کنند. گچ پاششی با افزودنی‌های پلیمری، آهک هیدراته و پرلیت در ترکیبات خود، ویژگی‌های منحصر به فردی از جمله قابلیت استفاده با ماشین‌های گچ پاش، زمان گیرش طولانی‌تر، وزن کمتر و عملکرد عالی در مصارف داخلی ایجاد می‌کند. این ویژگی‌ها این نوع گچ را برای برخی از کاربردها در ساختمان‌سازی و دیگر صنایع مناسب می‌کنند.
ویژگی‌های گچ‌های پلیمری
گچ‌های پلیمری با انجام مراحلی از جمله میکرو یونیزه شدن، پخت و سرند کردن و اضافه کردن مواد افزودنی نظیر پرلیت، مواد سلولزی، آهک هیدراته، مواد پلیمری، اسید سیتریک، اسید تارتاریک، هوستاپور و مواد دیگر، ویژگی‌های منحصر به فردی را به گچ می‌افزایند. این ویژگی‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
-
- چسبندگی بسیار زیاد: گچ‌های پلیمری دارای چسبندگی بسیار بالا به سطوح مختلف هستند که این ویژگی آنها را برای انجام مصارف داخلی و پوشش دیوارها و سقف‌ها به عنوان یک ماده پوششی مناسب می‌کند.
-
- دیر گیر بودن و ایجاد پرت حداقل: گچ‌های پلیمری دارای زمان گیرش طولانی‌تری هستند که به افراد امکان می‌دهد که به مدت طولانی‌تری روی سطوح کار کنند.
-
- مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار: گچ پلیمری دارای مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار است که برای مصارف داخلی ساختمانی مانند ساخت و تعمیرات دیوارها و سقف‌ها ایده‌آل است.
-
- مقاومت بسیار بالا در برابر رطوبت و قابل شست‌وشو بودن: این نوع گچ مقاومت بالایی در برابر رطوبت دارد و می‌تواند به راحتی تمیز شود.
-
- چگالی کمتر و حجم بیشتر: این گچ‌ها دارای چگالی کمتر و حجم بیشتری نسبت به گچ معمولی هستند.
-
- مقاومت در برابر حرارت و حریق: این نوع گچ دارای مقاومت در برابر حرارت و حریق است که می‌توان از آن برای مصارفی که نیاز به مقاومت در برابر حرارت دارند، استفاده کرد.
مزایای گچ پلیمری پاششی
گچ پاششی پلیمری به عنوان یک ماده ساختمانی مدرن در صنعت ساختمان‌سازی به کار می‌رود. مزایای این نوع گچ عبارتند از:
- مقاومت در برابر رطوبت: این نوع گچ دارای مقاومت بسیار بالا در برابر رطوبت است. این ویژگی آن را برای مصارف داخلی و مخصوصاً در مناطقی با شرایط مرطوب مناسب می‌کند.
- مقاومت در برابر ضربه و فشار: این نوع گچ دارای مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار است که به تقویت سازه‌ها و سطوح کاربری آن افزوده می‌شود.
- عایق‌بندی صوتی: گچ‌های پلیمری پاششی به عنوان یک عایق صوتی مؤثر شناخته می‌شوند. این ویژگی آن را برای استفاده در پروژه‌هایی که نیاز به کاهش نفوذ صدا دارند، مناسب می‌سازد.
- قابلیت اجرا به صورت پاششی: این نوع گچ به سرعت بالایی اجرا می‌شود و در پروژه‌های با زمان محدود می‌تواند مناسب باشد.
- سطح بدون موج و ترک: پس از اعمال گچ‌های پلیمری پاششی، سطح نهایی بدون موج و ترک ایجاد می‌شود، که این امر تزئین سطوح را آسان‌تر می‌کند
- کاربری محیطی و اکولوژیک: گچ پلیمری باعث کاهش مصرف انرژی و منابع طبیعی شده و به عنوان یک ماده کاربری محیطی ترازوی محیط زیستی را تعادل می‌دهد.
- مزیت‌های اقتصادی: با توجه به کمترین مصرف این نوع گچ نسبت به گچ معمولی و مزایای سبک‌تر بودن و عایق بودن، قیمت بالای این نوع گچ قابل توجیه است
- عدم ترک خوردگی: این نوع گچ به عدم ترک خوردگی مشهور است و سطوحی صاف و بدون ترک ایجاد می‌کند.
تفاوت گچ پاششی با گچ سنتی
در گچ پاششی، معمولاً ضایعاتی تولید نمی‌شود؛ زیرا گچ به صورت پودری به سطوح پاشیده می‌شود و از طریق دستگاه‌های خاصی کنترل می‌شود. این موضوع به کاهش هدررفت مواد و مصرف بهینه‌تر منابع منجر می‌شود. نصب و اجرای گچ پاششی بسیار سریعتر از گچ کاری سنتی انجام می‌شود. این امر به صاحبان پروژه امکان تکمیل پروژه به مدت زمان کمتر و در نتیجه کاهش هزینه‌های کاری را می‌دهد.
گچ پاششی می‌تواند به ضخامت‌های بزرگتر از گچ سنتی، تا 10 سانتیمتر اجرا شود و ترک نخورد. این نوع گچ مقاومت بیشتری در برابر ضربات و فشار دارد و به‌خوبی می‌توان از آن در مکان‌های با تردد بالا و نیاز به مقاومت مکانیکی استفاده کرد. با این همه، انتخاب بین گچ پاششی و گچ سنتی به نیاز‌های خاص پروژه و ترجیح‌های صاحبان پروژه بستگی دارد.
این نوع گچ پس از پاشش و خشک شدن، سطحی سفت و مقاوم می‌شود که مانند بتن با ظاهری صاف و بدون موج است. گچ پاششی در مقایسه با گچ معمولی در ضخامت‌های بالا (تا ۱۰ سانتیمتر) قابل اجرا است و ترک نمی‌خورد، در حالی که گچ معمولی در ضخامت‌های بیش از ۲ سانتیمتر ممکن است ترک خورده و ظاهر ناپسندی داشته باشد.
انواع گچ پلیمری
گچ پلیمری یک خانواده متنوع از مواد ساختمانی است که با توجه به افزودنی‌ها و ترکیبات مختلف ایجاد می‌شود. انواع مختلفی از این نوع گچ وجود دارند که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خود را دارند. برخی از انواع رایج این نوع گچ شامل موارد زیر می‌شوند:
گچ گیپتون
گچ گیپتون برای گچ‌کاری روی سطوحی استفاده می‌شود که گچ معمولی به خوبی چسب نمی‌خورد. این گچ دارای چسبندگی بسیار بالا است و معمولاً روی سطوح مختلفی از جمله بتن، سیمان، شاتکریت، فوم، یونولیت سقفی و دیواری، پانل‌های سه بعدی و بلوک‌های هبلکس اجرا می‌شود.
مزایای گچ گیپتون شامل موارد زیر می‌شود:
-
- افزایش زمان اجرای پروژه: گچ گیپتون دارای زمان گیرش مناسبی است که به کارگران فرصت می‌دهد تا به درستی با آن کار کنند و پوشش را به صورت ایده‌آل نصب کنند.
-
- کاهش هزینه‌ها: علیرغم افزایش زمان اجرا، گچ گیپتون ممکن است به صورت کلی به کاهش هزینه‌ها منجر شود. این کاهش هزینه‌ها می‌تواند به علت کاهش تعداد کارگران مورد نیاز، کاهش ضایعات و مصرف مواد کمتری باشد.
-
- عدم نیاز به زیرسازی: با استفاده از گچ گیپتون، نیاز به زیرسازی با گچ و خاک از بین می‌رود. این ویژگی می‌تواند زمان و هزینه را در پروژه‌ها کاهش دهد.
-
- عدم نیاز به رابیتس کاری: گچ گیپتون به عنوان یک ماده پوششی ممکن است نیاز به رابیتس کاری (رفع نقص‌های سطوح) نداشته باشد که از دیدگاه هزینه و زمان نیز مزیت محسوب می‌شود.
-
- دچار ترک خوردگی نمی‌شود: گچ گیپتون به دلیل ویژگی‌های خود دچار ترک خوردگی نمی‌شود.
-
- بعد از خشک شدن ریزش نمی‌کند: گچ گیپتون بعد از خشک شدن از ریزش دراز مدت جلوگیری می‌کند و پوشش را در دوران استفاده به شکل پایدار نگه می‌دارد.
-
- امکان اجرای پوشش‌های مختلفی مثل رنگ، کاغذ دیواری و … بر روی آن: گچ پلیمری گیپتون به عنوان یک زیرکار چند منظوره، امکان اجرای انواع مختلفی از پوشش‌ها مانند رنگ و کاغذ دیواری را فراهم می‌کند.
گچ پلیمری دستی
گچ دستی معمولاً دارای خواص عایقی خوبی در برابر صوت و حرارت است. بعد از اعمال این گچ، می‌توان انواع پوشش‌ها را روی آن انجام داد. مزایای گچ دستی شامل موارد زیر می‌شود:
-
- استحکام بالا در برابر سایش: گچ دستی دارای استحکام بالا در برابر سایش و فشار است.
-
- وزن مخصوص کمتر و حجم بیشتر نسبت به انواع گچ های ساختمانی به دلیل وجود سبکدانه های معدنی: این ویژگی به عنوان یک مزیت اقتصادی در مصارف ساختمانی مطرح می‌شود.
-
- مقاومت بالا در برابر رطوبت: دستی دارای مقاومت بالا در برابر رطوبت محیطی است.
-
- مطابق استاندارد ملی به شماره ۱۲۰۱۵-۱: این نوع گچ دستی مطابق با استاندارد ملی مرتبط است.
گچ پلیمری پاششی
گچ پاششی نوعی از گچ‌های پلیمری است که به عنوان زیرکار جهت اجرای لایه نهایی در محیط‌های داخلی، از جمله سقف و دیوار، با استفاده از دستگاه گچ پاش به صورت پاششی اجرا می‌شود.
این نوع گچ دارای ویژگی‌ها و مزایای زیر است:
-
- گچ پاششی دارای چسبندگی بسیار بالا به تمامی سطوح زیرین است. این ویژگی آن را برای استفاده در انواع سطوح از جمله آجر، بلوک‌های سیمانی، بلوک‌های بتنی سبک AAC و سایر سطوح ساختمانی مناسب می‌کند.
-
- گچ پاششی دارای استحکام بالا در برابر سایش و فشار است. این ویژگی آن را برای استفاده در محیط‌هایی مانند مدارس، بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها و… مناسب می‌کند.
-
- این نوع گچ دارای مقاومت در برابر آتش است و می‌تواند به عنوان یک ماده محافظ در مقابل حریق عمل کند.
-
- گچ پاششی قبل از انجام کاشی کاری روی سطوح زیرین می‌تواند به عنوان زیرکار مورد استفاده قرار گیرد.
-
- گچ پاششی دارای وزن مخصوص کمتر و حجم بیشتر نسبت به دیگر گچ‌های ساختمانی است. این ویژگی به عنوان یک مزیت اقتصادی مهم در مصارف ساختمانی مطرح می‌شود.
-
- گچ پلیمری پاششی مطابق با استاندارد ملی ارائه شده و با استانداردهای مشخص شده توسط مراجع مربوطه سازگاری دارد.
-
- یکی از مزایای گچ پاششی با افزودنی‌هایی مانند پرلیت، این است که سطح اجرا شده قابل شست‌وشو است.
روش کار و اجرای گچ پلیمری پاششی
روش تهیه گچ پاششی پلیمری بستگی به نحوه استفاده از آن دارد، یعنی آیا می‌خواهید از آن به صورت دستی استفاده کنید یا به صورت پاششی با دستگاه گچ پاش. در هر صورت، نسبت ترکیب مواد و افزودنی‌ها می‌تواند متفاوت باشد. تهیه این نوع گچ به صورت دستی نیازمند مراعات تناسب مواد و ترکیب صحیح آب و گچ است. این روش مخصوصاً در صورتی کاربرد دارد که می‌خواهید گچ را به صورت دستی بر روی سطوح مانند دیوارها یا سقف نصب کنید. در این حالت، ظرف تمیزی را انتخاب کرده و آب را در آن بریزید. میزان آب باید تناسبی با میزان گچ داشته باشد.
مقدار گچ را به آرامی به آب اضافه کنید. در اینجا نسبت آب به گچ برابر 1 به 2 مطرح شده، یعنی برای هر واحد گچ دو واحد آب مورد نیاز است. بدون تاخیر، گچ و آب را به خوبی ترکیب کنید. این مرحله به مدت حداقل 5 دقیقه انجام شود. می‌توانید از میکسر برقی استفاده کنید یا از یک ابزار مخصوص مخلوط کننده استفاده نمایید. پس از ترکیب، به مخلوط گچ و آب حداقل 5 دقیقه فرصت دهید تا گچ خیس شود. این مرحله به ترکیب فرصت می‌دهد تا به صورت صحیح روی سطوح چسبندگی داشته باشد.
در صورت استفاده از گچ پاششی پلیمری به عنوان پوشش دیواری یا سقفی در پروژه‌های ساختمانی، دستگاه‌های گچ پاش یک نقش حیاتی در تسهیل عملیات پاشش و ایجاد یک پوشش یکنواخت و با کیفیت بالا ایفا می‌کنند. معمولاً پیمانکار اجرای گچ پلیمری – گچ پاششی این دستگاه‌ها را دارد و برای اجرای پروژه از آنها استفاده می‌کند و صاحبان پروژه معمولاً هزینه استفاده از این دستگاه‌ها را در هزینه اجرای پروژه در نظر می‌گیرند. این دستگاه‌ها عملکرد سریعتر و دقیق‌تری دارند تا همچنین هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای پروژه‌ها را کاهش دهند.
نحوه کارکرد دستگاه گچ پاش
دستگاه گچ پاش یک وسیله حیاتی در فرآیند اجرای گچ پاششی است. این دستگاه از یک سیستم پمپ و لوله‌های مخصوص تشکیل شده است. ابتدا گچ با آب به نسبت مشخصی ترکیب می‌شود تا یک خمیر تشکیل شود. این مخلوط باید دقیقاً به نسبت مشخصی تهیه شود تا دارای خواص مطلوب باشد. مخلوط گچ و آب به وسیله سیستم پمپ به دستگاه گچ پاش منتقل می‌شود. در دستگاه گچ پاش، مخلوط گچ و آب با استفاده از لوله‌های مخصوص به سرنازل منتقل می‌شود. مخلوط به همراه هوای فشرده از سر نازل خارج شده و به سطوح پوشش داده می‌شود.
خمیر گچ به صورت میست بر روی سطح پاشیده می‌شود. سرعت پاشش و نحوه تراز کردن این لایه به وسیله شمشه‌ها و کارگران انجام می‌شود تا سطح پاششی هم تراز و یکنواخت شود.
سخن آخر
گچ‌های پلیمری یک گزینه مناسب و متنوع در صنعت ساختمان هستند که با ویژگی‌های برتری مانند چسبندگی بالا، سرعت اجرای بالا و قابلیت اجرای پاششی در انواع مختلفی از گیپتون، ساتن، سیوا دستی و پاششی عرضه می‌شوند. مزایای ذکر شده این نوع گچ را به یک انتخاب مناسب در پروژه‌های ساختمانی تبدیل کرده است. در این مقاله به درک مفهوم گچ پلیمری یا گچ پاششی چیست؟ پرداختیم و ویژگی‌های آن را بررسی کردیم. اگر سوالات یا پیشنهادات دیگری در مورد این نوع گچ دارید یا به اطلاعات بیشتری در این زمینه نیاز دارید، خوشحال می‌شویم که به شما کمک کنیم.
